1. Atak na instytucje demokratyczne
1. Wymiar sprawiedliwości
1. Niezawisłość sędziowska
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 maja 2024 r. (sygn. U 1/24): https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/12760-rozporzadzenie-ministra-sprawiedliwosci-regulujace-rozpoznanie-wnioskow-o-wylaczenie-sedziego-z-powodu-okolicznosci-jego-powolania
Trybunał stwierdził, że arbitralne wyłączenie niektórych sędziów (powołanych od roku 2018) od niektórych spraw stanowi naruszenie niezawisłości sędziowskiej.
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 października 2024 r. (sygn. K 2/24): https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/procedura-odwolania-prezesa-lub-wiceprezesa-sadu-2
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że procedura odwołania prezesa lub wiceprezesa sądu bez udziału Krajowej Rady Sądownictwa jest sprzeczna z Konstytucją.
2. Trybunał Konstytucyjny
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 maja 2024 r. (sygn. U 5/24): https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/12771-uchwala-sejmu-rp-w-sprawie-usuniecia-skutkow-kryzysu-konstytucyjnego
6 marca 2024 r. Sejm przyjął uchwałę „w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego lat 2015-2023 w kontekście działalności Trybunału Konstytucyjnego”, sprowadzającą się do negowania statusu Trybunału w polskim porządku prawnym. 28 maja 2024 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że taka uchwała jest sprzeczna z Konstytucją RP, jako wydana bez podstawy prawnej.
3. Prokuratura
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 listopada 2024 r. (sygn. SK 13/24): https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/ograniczenie-do-dwoch-miesiecy-prawa-prokuratora-w-stanie-spoczynku-do-powrotu-na-swoj-wniosek-do-sluzby-3
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 22 listopada 2024 r. stwierdził, że interpretacja, w myśl której powołanie Dariusza Barskiego na Prokuratora Krajowego odbyło się z naruszeniem prawa, jest sprzeczna z Konstytucją.
2. Media
1. Media publiczne
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 stycznia 2024 r. (sygn. K 29/23): https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/12594-stosowanie-do-jednostek-publicznej-radiofonii-i-telewizji-przepisow-umozliwiajacych-likwidacje-spolek-akcyjnych-oraz-przepisow-umozliwiajacych-odwolanie-lub-zawieszenie-w-czynnosciach-przez-walne-zgromadzenie-czlonka-zarzadu
W wyroku z 18 stycznia 2024 r. Trybunał stwierdził, że postawienie w stan likwidacji Telewizji Polskiej S.A., Polskiego Radia S.A. i Polskiej Agencji Prasowej S.A. byłoby sprzeczne z prawem.
2. Zagrożone wolności obywatelskie
1. Wolność sumienia i religii
1. Lekcje religii
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 listopada 2024 r. (sygn. U 10/24): https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/nauka-religii-w-publicznych-przedszkolach-i-szkolach-4
27 listopada 2024 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził niekonstytucyjność rozporządzenia, w którym zmieniano zasady organizowania lekcji religii w szkołach, w całości z uwagi na niekonstytucyjną procedurę jego przyjęcia (brak uzgodnień z właściwymi kościołami).
2. Prawo do sądu
1. Wygaszenie mandatów poselskich (posła Kamińskiego i Wąsika)
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 czerwca 2024 r. (sygn. K 7/24): https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/12818-tryb-uchwalenia-ustawy
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że nowelizacja ustawy o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 227) jest niekonstytucyjna z uwagi na uniemożliwienie wzięcia udziału w głosowaniu posłom, którym Marszałek Sejmu bezprawnie wygasił mandaty poselskie. Tym samym uchwalenie ustawy naruszyło m.in. podstawową zasadę państwa prawnego – zasadę legalizmu (art. 7 Konstytucji RP).
